بررسی مشروعیت تقیه از دیدگاه فقه اهل بیت ع و اهل سنت
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
طلبه سطح چهار فقه و اصول جامعه المصطفی ص
چکیده
یکی از مباحث اصولی و اساسی در بین پیروان مذاهب اسلامی، مسئله تقیه است که به عنوان راهکار عقلانی و خرد پسند، مورد تأیید و توجه قرار گرفته است. هم به گواهی قرآن کریم و هم به شهادت روایات و احادیث، تقیه یکی از وظایف مسلمین در شرایط خاص آن است و همه مسلمین اعم از شیعه و سنی اجازه دارند و یا موظفند در مقام مصلحت، آن را به کار برده و دفع ضرر احتمالی نمایند.
علی رغم مشروعیت این مسئله در قرآن و روایات؛ فرقه وهابیت، به شدت به این مسئله، حمله نموده و مسئله «تقیه» را به «نفاق» تشبیه کرده است و با تمام قدرت جهت کوبیدن شیعیان به میدان آمده‌اند و به تمام اعمال شیعیان نگاهی تقیه آمیز دارند. از این رو، در برابر پاسخگوئی شیعیان و واکنش آنان نسبت به اتهاماتی که وارد می‌کنند، بلافاصله پاسخ داده می‌شود که شما تقیه می‌کنید و اگر آن را رد می‌کنید، این هم تقیه است. اما با بررسی حقیقت تقیه و اندکی تأمل در آن، درمی‌یابیم که نه تنها تقیه در شریعت اسلام جایز است؛ بلکه قاعده و اصلی عقلی و فطری است که تمام عقلای عالم آن را قبول داشته و در موارد متعدد در زندگی شخصی و اجتماعی خود از آن بهره می‌برند.
در این مقاله، بر آن هستیم تا مسئله تقیه را، در قرآن، روایات پیامبر اکرم، سیره صحابه، و همچنین از منظر علمای شیعه و سنی بررسی نموده و مشروعیت آن را به اثبات برسانیم.
علی رغم مشروعیت این مسئله در قرآن و روایات؛ فرقه وهابیت، به شدت به این مسئله، حمله نموده و مسئله «تقیه» را به «نفاق» تشبیه کرده است و با تمام قدرت جهت کوبیدن شیعیان به میدان آمده‌اند و به تمام اعمال شیعیان نگاهی تقیه آمیز دارند. از این رو، در برابر پاسخگوئی شیعیان و واکنش آنان نسبت به اتهاماتی که وارد می‌کنند، بلافاصله پاسخ داده می‌شود که شما تقیه می‌کنید و اگر آن را رد می‌کنید، این هم تقیه است. اما با بررسی حقیقت تقیه و اندکی تأمل در آن، درمی‌یابیم که نه تنها تقیه در شریعت اسلام جایز است؛ بلکه قاعده و اصلی عقلی و فطری است که تمام عقلای عالم آن را قبول داشته و در موارد متعدد در زندگی شخصی و اجتماعی خود از آن بهره می‌برند.
در این مقاله، بر آن هستیم تا مسئله تقیه را، در قرآن، روایات پیامبر اکرم، سیره صحابه، و همچنین از منظر علمای شیعه و سنی بررسی نموده و مشروعیت آن را به اثبات برسانیم.
کلیدواژه‌ها
)
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 8
شهریور 1403صفحه 69-114
- تاریخ دریافت: 05 فروردین 1404
- تاریخ پذیرش: 05 فروردین 1404